Spadek

 

Spadek czyli to, co pozostało nam po bliskich. Przyjąć go, czy jednak nie? Kto po kim dziedziczy? Co wchodzi w skład spadku? Czy spadek jest dochodem, czy jest opodatkowany?

Interesuje Cię ten temat? Masz jakieś wątpliwości w sprawach związanych ze spadkiem? Zapraszamy do lektury. Postaramy się wyjaśnić wszystkie zawiłości związane z prawem spadkowym.

Spadek – co to jest

 

Spadek obejmuje wszystkie prawa oraz obowiązki zmarłego, które w chwili jego śmierci przechodzą na jego następców prawnych lub tych wyznaczonych w testamencie.

Spadek może nam się na pierwszy rzut oka wydawać taką trochę gwiazdką z nieba. Nie zawsze jednak jest to nagła i niespodziewana fortuna po dalszym wujku. Tak, jak wspominaliśmy spadek to zarówno prawa, jak i obowiązki. Może się więc okazać, że nie tylko nie dziedziczymy dużego majątku, ale wręcz sporo długów.

Rejestr spadkowy

 

Rejestr spadkowy to jeden z rejestrów publicznych. Są to jawne ewidencje, spisy służące do realizacji zadań publicznych. Wgląd do nich jest z reguły bezpłatny i nie wymaga logowania. Takim też rejestrem jest rejestr spadkowy. Istnieje od 2009 r., a swoją obecną formułę ma od roku 2016. Wpisów do rejestru dokonuje notariusz lub sąd. W rejestrze spadkowym każdy obywatel może sprawdzić dokumenty poświadczające o dziedziczeniu po zmarłym. Do uzyskania takich informacji potrzebny jest numer PESEL zmarłego lub inne dane osobowe. Rejestr spadkowy nie zawiera treści dokumentów poświadczających dziedziczenie. Wskazuje tylko gdzie poszukiwać dalszych informacji oraz sygnaturę dokumentów. W celu wyszukania dokumentów należy wypełnić formularz dostępny na tej stronie.

Sprawy spadkowe

 

Sprawy spadkowe to zagadnienie z zakresu prawa cywilnego. Reguluje ono przejście masy spadkowej z osoby zmarłej na dziedziczące.

Sprawami spadkowymi zajmują się wydziały cywilne w sądach rejonowych właściwych dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Jeśli zaś nie da się ustalić miejsca pobytu spadkodawcy na terenie Polski, sprawę przejmuje sąd, na terenie którego znajduje się majątek spadkowy.

Kwestie spraw spadkowych zawsze zależne są od zasad dziedziczenia. Tu wyróżniamy dziedziczenie ustawowe oraz testamentowe. Złożenie testamentu sprawdzimy w Notarialnym Rejestrze Testamentów. Jeśli takowe nie istnieje, pozostaje znaleźć testament lub zdać się na dziedziczenie ustawowe.

Formalnie sprawy spadkowe dzielą się na 3 etapy. 

1. Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
2. Potwierdzenie praw do spadku.
3. Dział spadku.

 

Prawnik spadkowy Gliwice

 

Prawnik spadkowy pomoże zrozumieć zawiłości i niejasności związane z przyjęciem spadku. Wprawdzie prawo spadkowe jest uregulowane zapisami Kodeksu Cywilnego, jednak bardzo często wskazana jest tu pomoc specjalisty. Sprawy spadkowe bywają skomplikowane, zwłaszcza gdy wchodzą w grę spory rodzinne. Trzeba też bardzo pilnować harmonogramu terminów. By więc uniknąć niepotrzebnych błędów proceduralnych, warto współpracować z prawnikiem spadkowym.

Jeśli poszukujesz prawnika spadkowego w Gliwicach, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią. Od wielu lat z powodzeniem prowadzimy sprawy spadkowe oraz zajmujemy się usługami doradczymi w kwestiach dziedziczenia.

Co wchodzi w skład spadku

 

Masa spadkowa, czyli to, co wchodzi w skład spadku. Masa spadkowa to jedna z najważniejszych kwestii dla spadkobierców, gdyż każdy z nich ma prawo do przyjęcia bądź odrzucenia spadku. Co więc wchodzi w skład spadku? W wyniku dziedziczenia dochodzi do sukcesji uniwersalnej, czyli do wstąpienia w ogół praw, ale też obowiązków spadkodawcy. Tak więc dziedziczeniu podlega nie tylko majątek, ale też długi. 

W skład spadku wchodzą:

• Prawo własności ruchomości i nieruchomości.
• Użytkowanie wieczyste i służebności gruntowe.
• Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
• Majątek osobisty zmarłego.
• Roszczenia majątkowe wynikające ze stosunków prawnych, w których spadkodawca był uprawnionym wierzycielem.
• Niewypłacone wynagrodzenia wynikające z umowy o pracę
• Ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz prawo do odszkodowania za wypadek przy pracy.
• Dziedziczenie nabyte przez zmarłego po pierwszym spadkodawcy. 
• Długi oraz inne zobowiązania majątkowe zmarłego.

 

Postępowanie spadkowe-na czym polega

 

Jak potwierdzić swoje prawa do spadku? Jak dokonać zmian ewidencyjnych w nieruchomości dziedziczonej po zmarłym? Według prawa polskiego otwarcie spadku następuje w chwili śmierci spadkodawcy. W tym samym momencie spadkodawcy nabywają spadek, który mogą przyjąć lub odrzucić w toku sprawy spadkowej. Samo powołanie do spadku nie daje jednak formalnych możliwości swobodnego nim dysponowania. By je nabyć, konieczne jest przejście przez postępowanie spadkowe. Dopiero wtedy jasno i wyraźnie mamy udokumentowane nasze prawa do spadku.

Postępowanie spadkowe dzieli się na dwa etapy. Pierwszy to stwierdzenie nabycia spadku, drugi to dział spadku. Wyjątkiem jest tu wyłącznie sytuacja, gdy dziedziczy jedna osoba. Postępowanie spadkowe mamy w dwóch formach.

• Postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku 
• Notarialny akt poświadczenia dziedziczenia

 

Notarialne postępowanie spadkowe

 

Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia u notariusza jest najszybszą formą nabycia spadku. Możliwe jest wyłącznie, gdy dziedziczy jedna osoba lub większość spadkobierców nie kwestionuje tej formy. U notariusza muszą stawić się wszystkie osoby, które mogą wchodzić w grę, jako spadkobiercy.

Kancelaria notarialna zajmująca się postępowaniem spadkowym nie musi być związana z miejscem zamieszkania spadkodawcy ani żadnego ze spadkobiorców.

Sądowe postępowanie spadkowe

 

Sądowe postępowanie spadkowe trwa znacznie dłużej niż notarialne. Wymagane jest też złożenie wniosku o wszczęcie postępowania sądowego.

Z reguły przeprowadza się je w momencie, gdy ktoś ze spadkobierców podważa zapisy testamentu lub nie da się ustalić wspólnego stanowiska w sprawie spadku.

Dział spadku

 

Dział spadku czyli jak zostanie podzielony majątek spadkowy. Przeprowadza się go, by ustalić, kto dziedziczy jaką część masy spadkowej. Dokonanie działu spadku nie jest obowiązkowe, jednak warto go przeprowadzić jak najszybciej. W chwili otwarcia spadku wszyscy spadkobiercy na równi upoważnieni są do korzystania ze wszystkich składników spadku. Bez formalnego działu spadku nie można dokonać personalnych zmian we wpisach do nieruchomości lub sprzedać ruchomości bez zgody wszystkich spadkobierców.

Podział spadku można wykonać na dwa sposoby:

• Umowny dział spadku.
• Sądowy dział spadku.

 

Spadek-przyjęcie wprost czy z dobrodziejstwem inwentarza

 

Przyjęcie spadku to oświadczenie woli spadkobiercy o zgodzie na dziedziczenie po spadkodawcy. Na przyjęcie bądź odrzucenie spadku ustawowo przewidziane jest 6 miesięcy od momentu powołania do spadku. Decydując się na przyjęcie spadku, mamy dwie opcje:

• Przyjęcie spadku wprost.
• Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Przyjęcie spadku wprost

Przyjęcie spadku wprost oznacza dziedziczenie zarówno majątku, jak i zobowiązań. Proste przyjęcie spadku zobowiązuje spadkobiercę do spłaty długów zmarłego, nawet jeśli przekraczają one dziedziczony majątek.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest dobrym wyjściem, gdy nie wiemy, czy i w jakiej wysokości dziedziczone są długi. Ten sposób przyjęcia spadku także zobowiązuje do spłaty długów zmarłego, ale tylko do wysokości dziedziczonego majątku. W uproszczeniu spadkobierca nie ryzykuje spłaty długów własnym majątkiem.

 

Odrzucenie spadku

 

Co zrobić, gdy nie chcemy z różnych powodów przyjąć spadku? Wtedy pozostaje odrzucenie spadku. Taką wolę trzeba zgłosić do 6 miesięcy od moment, gdy dowiedzieliśmy się o powołaniu do spadku. Oświadczenie o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub notariuszem. Wolę odrzucenia spadku może podjąć zarówno spadkobierca testamentowy, jak i ustawowy.

 

Zasady dziedziczenia w prawie spadkowym

 

W prawie spadkowym rozróżniamy dwa rodzaje dziedziczenia:

• Dziedziczenie testamentowe.
• Dziedziczenie ustawowe.

W pierwszym przypadku to zapisy testamentu ustalają, kto i w jakiej części jest spadkobiercą. Dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Jeśli testament okaże się nieważny, spadkobiercy nie mogą lub nie chcą przyjąć spadku, następuje dopiero dziedziczenie z ustawy.

Zasady dziedziczenia ustawowego regulują przepisy Kodeksu Cywilnego. Porządek dziedziczenia następuje w ścisłej kolejności według grup najbliżej spokrewnionych ze zmarłym. Jeśli osoba z pierwszej linii odrzuca spadek lub jej nie ma, prawo do dziedziczenia zyskuje spadkobierca z dalszej grupy.

Kolejność dziedziczenia w prawie spadkowym można w skrócie przedstawić następująco:

1. Małżonek i zstępni spadkodawcy (dzieci i wnuki).
2. Jeśli brak zstępnych – małżonek i rodzice.
3. W przypadku braku jednego lub obojga rodziców -rodzeństwo i zstępni rodzeństwa spadkodawcy.
4. W przypadku braku rodziców, zstępnych i rodzeństwa- dziedziczą dziadkowie.
5. Pasierbowie.
6. Skarb Państwa oraz gmina ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.

Według nowych zasad wprowadzonych w życie w 2023 r. ograniczony zostaje krąg dziedziczenia zstępnych dziadków. W tej chwili dziedziczyć mogą tylko dzieci dziadków czyli rodzeństwo rodziców oraz dzieci tego rodzeństwa. Dalsze linie już zostają wyłączone z dziedziczenia z ustawy.

Podatek od spadku

 

Każdy, kto odziedziczy spadek musi liczyć się z obowiązkiem zapłaty podatku. Podatek od spadku i darowizn zapłacić trzeba zarówno w dziedziczeniu testamentowym, jak i ustawowym. Obowiązek podatkowy z tytułu nabycia spadku następuje z chwilą uprawomocnienia się sądowego aktu nabycia spadku lub notarialnego poświadczenia dziedziczenia.

Jak wysoki jest podatek od spadku? Czy wszyscy muszą go płacić? Ważnymi czynnikami są tu relacje pomiędzy spadkodawcą a spadkobiercą oraz wysokość spadku. Zwolnieni od podatku spadkowego są:

• Małżonkowie
• Zstępni (dzieci, wnuki).
• Wstępni (rodzice, dziadkowie).
• Rodzeństwo.
• Pasierb, ojczym i macocha.

 

Nie zapłacisz podatku również, gdy jego wartość nie przekroczy kwoty wolnej od podatku. Wysokość tej kwoty zależna jest od grupy podatkowej.

• 36 120,00 PLN dla I grupy podatkowej (małżonek, wstępni, zstępni, pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa).
• 27 090,00 PLN dla II grupy podatkowej (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych.
• 5 733,00 PLN dla III grupy podatkowej (pozostali nabywcy)

 

Koszty sprawy spadkowej

 

Koszty sprawy spadkowej, zależeć będą od jej formy. Inaczej rozłożą się koszty sprawy spadkowej prowadzonej przez notariusza, inaczej przez sąd. Znacznie mogą zwiększyć się, jeśli spadkobiercy toczą pomiędzy sobą spory lub podważają zapisy testamentu. W toku postępowania sądowego mogą dojść także inne koszty, czasem konieczne jest powołanie biegłego, wycena nieruchomości.

Koszty spraw spadkowych dzielone są pomiędzy uczestników. Do opłat sądowych należy też doliczyć wynagrodzenie pełnomocnika.

Koszty sądowe spraw spadkowych. 

1. Opłatę stałą w kwocie 100 złotych pobiera się od wniosku o:

• Stwierdzenie nabycia spadku.
• Zabezpieczenie spadku.
• Sporządzenie spisu inwentarza.
• Odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

2. Dział spadku.

• Opłata stała 500 zł. Przy zgodnym projekcie podziału spadku – 300 zł.
•  Opłata stała 1000 zł. od wniosku o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności. Przy zgodnym projekcie działu spadku i zniesienia współwłasności- 600 zł.

Ile kosztuje prowadzenie sprawy spadkowej przez adwokata?

Honorarium adwokata i opłaty sądowe, mogą się różnić w zależności od skomplikowania sprawy i innych czynników. Dlatego też warto umówić się na indywidualną rozmowę, gdzie ustalone zostaną koszty prowadzenia sprawy spadkowej przez adwokata.

 

Adwokat prawo spadkowe Gliwice

 

Uregulowanie własnej sytuacji spadkowej, a także mądre przygotowanie się do przyjęcia spadku to bardzo ważne kwestie. Jako kancelaria z wieloletnim doświadczeniem pomogliśmy już wielu klientom uporać się z takimi właśnie problemami.

Kancelaria Zdanowicz z Gliwic reprezentuje klientów w toku spraw spadkowych. Zapewniamy pomoc prawną w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku czy odrzucenie spadku. Doradzamy, pilnujemy formalności procesowych i pomagamy znaleźć jak najkorzystniejsze rozwiązanie dla naszych klientów.

Jeśli więc potrzebujesz doświadczonego adwokata od prawa spadkowego w Gliwicach, zapraszamy do naszej kancelarii.